اطريفل گشنيزي/’etrifa(e-o)l-e gešnizi/ 

شکل دارويي: کپسول

موارد مصرف: مقوي فم معده، مانع تصاعد بخارات از معده و ساير اعضا به مغز و شقيقه، رافع سرگيجه و صداع مشارک معدي

توضيحات: اطريفل، معجوني است که معمولا از سه يا پنج نوع ميوه تهيه مي‌شود که عبارتند از هليله كابلى، هليله زرد، هليله سياه، بليله، و آمله. خاصيت اطريفل، تقويت اعضاى عصبى و دباغت آلات غذا از فضولات جمع شده در آن است. تخم گشنيز که داراي مزاج سرد وخشک است مفرح و مقوى دماغ و قلب و مانع صعود ابخره به دماغ و رافع خفقان و وسواس حار و مقوى معده و حابس اسهال و جريان مني و قروح مجارى بول‏ مي باشد.

 اطريفل گشنيزي معجوني حاوي اجزاي اطريفل و تخم گشنيز است و در اثر امتزاج اين اجزا ويژگي‌هاي خاصي دارد. اين دارو مقوي معده و دماغ و مانع صعود ابخره به طرف آن است. سردرد و درد چشم و گوش نوع گرم و ناشي از بخار معده را برطرف مي‌کند. پرخوابي و خارش بيني ناشي از بخارات گرم را از بين مي‌برد. حواس را تقويت کرده و به درمان بواسير، دوي و طنين، ماليخوليا و سرگيجه‌هاي صفراوي کمک مي‌کند.

معجون پس از گذشت زمان ادراک، مجددا خشک شده و براي سهولت مصرف به صورت کپسول 500 ميلي ارائه مي‌شود.

اجزاء فراورده: هليله سياه، بليله، آمله، هليله زرد، تخم گشنيز، عسل کف گرفته  

آثار دارو از ديد طب سنتي: مسهل بلغم و صفرا و سودا، مفتح سده، مقوي معده، مجفف رطوبات، قابض،‌ مسکن صفرا، مانع تصاعد بخارات از معده و ساير اعضا

مزاج کلي دارو: معتدل مايل به سرد در نصف درجه اول و خشک

منع مصرف: در مبتلايان به نسيان و ضعف شديد طولاني مدت مصرف نشود.

عوارض جانبي: مصرف طولاني مدت اطريفلات موجب قولنج مي شود.

اين ترکيب به دليل وجود تخم گشنيز ممکن است در درازمدت باعث نسيان، اختلال ذهن، ضعف قوه باه و تقليل مني و تقليل حيض شود.

دستور مصرف: بعد از ناهار و شام يک کپسول با آب ميل شود.

تداخلات دارويي: گزارشي موجود نيست. تمام اجزاي اين دارو خاصيت کاهنده قند خون دارند.

مصرف در حاملگي و شيردهي: مصرف بيش از يک هفته در اين دو دوره توصيه نمي‌شود.

نکات قابل توصيه: مصرف دراز مدت و زياد اين دارو مي تواند موجب نسيان و ضعف قواي جسمي شود و ممکن است سبب ضعف نعوظ گردد.

منابع:

1. D'souza JJ , D'souza PP, Fazal F, Kumar A, Bhat HP, Baliga MS. Food Funct. 2014 Apr;5(4):635-44. Anti-diabetic effects of the Indian indigenous fruit Emblica officinalis Gaertn: active constituents and modes of action.
2. Violet Kasabri, Peter R. Flatt  and Yasser H. A. Abdel-Wahab. British Journal of Nutrition (2010), 103, 212–217. Terminalia bellirica stimulates the secretion and action of insulin and inhibits starch digestion and protein glycation in vitro.
3. Anwesa Bag, Subir Kumar Bhattacharyya, Rabi Ranjan Chattopadhyay. The development of Terminalia chebula Retz. (Combretaceae) in clinical research. Asian Pac J Trop Biomed 2013; 3(3): 244-252.
4. AKBAR WAHEED , G.A. MIANA, S.I. AHMAD AND MUNIR A. KHAN. Pakistan Journal of Pharmacology Vol.23, No.1, January 2006, pp.7-11. Clinical investigation of hypoglycemic effect of Coriandrum sativum in type-2 (NIDDM) diabetic patients.
5. Aqili-Khurasani. Makhzan-al-Adviyah . Tehran: Bavardaran publication; 2001.
6. Ibn-e-sina. Al-Qanoon fi al-Tibb .shamsedine E, editor. Beirut: Alaalami Beirut library Press; 2005.
7. Aqili-Khurasani. Gharabadin kabir. Vol 1. Tehran: The Institute for Medical History-Islamic and Complementary Medicine, Iran University of Medical Sciences; 2007.