پودر آبزن قابض مرکّب /pudr-e abzan-e q?bez-e morakkab/

شکل دارويي: آبزن

موارد مصرف: نافع براي استرخاي رحم، كثرت طمث، افتادگي رحم؛ رافع رطوبت و لزوجت و التهاب رحم.

توضيحات:

مورد: داراي عطريت و قوت قبض و تلطيف ملايم و مقوي اعضاست. ضماد برگ آن به زير ناف، اسهال مرارى و سوداوى را مفيد است. نشستن در طبيخ برگ آن براي خروج مقعد و رحم و سيلان آن مفيد است و چون آن را بكوبند و آب آن را بر مقعد كه برآمده باشد بمالند به جاى خود رود و ديگر برنيايد. ضماد برگ آن مسكن اورام حار و بثور و قروح است. ضماد آب برگ آن با عفص سبز و عدس و گل سرخ و اقاقيا بر اعضا و اعصابى كه وهن و سستي به آن‌ها عارض شده و پيران بي‌نهايت مفيد است. همچنين شستن بدن با آب برگ مطبوخ آن خصوصا دانه آن و ضماد سائيده دانه آن در حمام جهت تقويت بدن و نشف رطوبات غريبه مرخي از جلد نافع است.

جفت بلوط: مجفف قوى و رادع و جهت جراحات و حبس سيلان خون و رطوبات و فتق، نافع و بدل آن گلنار و گويند پوست انار و مورد است.‏

مازو: حابس و مانع سيلان رطوبات است‏. ضماد پخته آن در آب جهت اورام مقعد و بروز آن و بروز ناف اطفال خصوصا با سركه مفيد است‏. ضماد آن رادع و محلل اورام مي‌باشد.

عدس: قابض و مسكن غليان خون و مغلظ آن و مانع سلوك آن در عروق تنگ است. غرغره آب طبيخ آن جهت قلاع دهان و خناق مفيد است‏.

گلنار: قابض و حابس سيلانات و رادع و مجفف و مقوى اعضا و جهت استحكام دندان و لثه و اسهال دموى و صفراوى و رطوبي و زلق امعا و سحج و قرحه آن و نزف الدم هر عضو و ادرار طمث و بواسير و جرب و حكه و منع ريختن مواد به معده و فتق مفيد است. ضماد آن جهت التيام جراحات و بدبوئي زير بغل و منع تزايد اورام و انصباب به سوى آن اعضا و ذرور آن جهت نزف الدم قروح و سحج‏ نافع است.

گز: آب طبيخ آن جهت خروج مقعد نافع است. ثمر آن رادع مواد و مقوى چشم و لثه و معده و جگر و سپرز و مانع نفث الدم و سيلان خون و انصباب نزلات و اسهال صفراوى و رطوبي و رافع رطوبت رحم است. و مضمضه به طبيخ آن جهت تقويت لثه و تاكل اسنان و حركت آن‌ها و جهت قطع دم و درور طمث و بواسير نافع است‏. ضماد آن موجب تشديد اعصاب مسترخي مي‌باشد‏. حمول آن جهت رفع رطوبات رحم و فرج و سيلان آن نافع‏ است.

زاج: بسيار قابض و جالي‏ است. طلاى زاج با آب گشنيز جهت جرب و حكه و خشك ريشه بستن زخمها و ذرور آن جهت قروح خبيثه و نزف الدم همه اعضا مفيد و فرزجه و حمول آن با آب گندنا جهت نزف الدم رحم نافع است. 

مجموع اين مفردات، با ايجاد قبض در ناحيه مورد استفاده باعث دفع رطوبات زايد و سپس تقويت عضو مي‌شوند به‌طوري که از ريزش مواد بيشتر به آن عضو جلوگيري مي‌کنند. همچنين با تغليظ خون و تنگ کردن عروق مي‌توانند خونريزي اعضا را متوقف کنند.

اجزاء فراورده: مورد، جفت بلوط، گز، عدس، گلنار، مازو، زاج

نحوه اثر دارو از ديد طب سنتي: قابض، مقوي، مجفف، رادع، مسكن غليان خون

مزاج کلي دارو: معتدل مايل به سردي

منع مصرف: در زمان خونريزي شديد پريود و اگزما يا آسيب پوستي وسيع مصرف نشود. استفاده مجدد از مايع جوشانده شده و غرغره کردن يا خوردن اين دارو ممنوع است.

در خشکي و التهاب پوست، با احتياط مصرف شود. احتمال حساسيت به دارو وجود دارد و قبل از مصرف حتما تست شود.

عوارض جانبي: در افراد داراي پوست حساس ممکن است باعث خشکي پوست شود.

دستور مصرف: براي هر بار مصرف، دو قاشق غذاخوري از پودر را با يك‌ونيم ليوان آب بجوشانند تا يك ليوان آب باقي بماند. مايع را تا گرم است صاف نموده و با مقداري آب ولرم مخلوط كرده و دوش واژينال بگيرند، يا آن را داخل ظرفي ريخته و مقداري آب به آن اضافه نمايند و روزي 2 بار (هر بار 20 دقيقه) داخل آن بنشينند. براساس تشخيص پزشک نحوه مصرف دارو ممکن است تغيير يابد.

تداخلات دارويي: گزارش نشده است.

مصرف در حاملگي و شيردهي: در بارداري مصرف نشود.

نکات قابل توصيه: اين دارو در زمان پاکي و لکه بيني قابل مصرف است. بر اثر مصرف دارو ممکن است ترشحات رحم افزايش يابد که نبايد باعث نگراني شود و نشانه دفع مواد و پاکسازي رحم است. اين دارو مي‌تواند براي رفع ورمهاي صلب رحم مانند فيبرم و ميوم مفيد باشد.

منابع:

1. عقيلي خراساني، مخزن الادويه، تهران: انتشارات باورداران، 2001
2. ابن سينا، قانون في الطب، جلد 1، بيروت: انتشارات العلامي، 2005
3. عقيلي خراساني، خلاصه الحکمه، جلد2، قم: اسماعيليان، چاپ: اول، 1385