پودر مفتّت حَصات /pudr-e mofattet-e has?t/

شکل دارويي: جوشانده

موارد مصرف: دافع سنگ‌هاي کليه و مثانه

توضيحات:

خيارسبز(قثد): تخم آن سردتر از تخم قثاء و با قوت حرکت دهنده مواد ساکن و مدر بول و مُخرج صفراى سوخته با ادرار و جهت سوزش ادرار و ورم کبد و طحال گرم و تب‌هاي گرم مفيد است.

کدو: مغز تخم کدو در دوم سرد و در اول تر و با قوت ساکن کننده خلط‌هاي روان‏ و جهت رفع تشنگي و تب‌هاى گرم و قرحه امعا و مثانه حادث از خلط حاد و لاغرى کليه و سوزش ادرار و امثال اين‌ها نافع‏ است.

تخم خيارچنبر(قثاء): تخم آن مدر و مفتح و جالي و منقي عروق از مواد لزج و قوي‌تر از مغز و لحم آن و از تخم قثد ضعيف‏تر و از تخم خربزه و داراي اندکي قوت حرکت دهنده مواد ساکن است.

خارخسک: جالى و مدر بول و مسکن درد مثانه و مفتت حصات کليه و مثانه و منضج و رادع و ملين و رافع قولنج حار و مانع انصباب مواد است.

رازيانه: مفتح سدد مجارى سينه و کبد و طحال و کليه و مثانه و مسکن دردهاي آن‌ها که از برودت باشد و محلل رياح و اخلاط غليظ و مدر بول است‏. جهت تحليل رياح غليظ و درد پهلو و تهي‌گاه و قولنج مفيد است.

انيسون: ملطف و محلل رياح و جالى و مسکن درد و با قوت ترياقيت و قابضه و مدر بول است. آشاميدن آب مطبوخ آن جهت تفتيح سده جگر و کليه و مثانه و تفتيت حصات و تب بلغمى کهنه و تحليل قراقر رياح در معده و ساير اعضا و ادرار بول و حيض و تقويت باه و کليه‏ مفيد است.

تخم کرفس: مفتح و محلل است‏. محرک باه و محلل رياح و نفخ و معين بر عمل ادويه مسهله بوده و جهت برودت احشا و رفع مغص و حدت ادويه و تفتيح سده جگر و طحال و ادرار بول و حيض و تنقيه کليه و مثانه و گداختن سنگ مثانه و رفع لرز حمى بلغمى و وجع ورک و عرق النسا و نقرس و اوجاع ظهر و اکثر امراض بارد بلغمي مفيد است.

در مجموع اين ترکيب علاوه بر خاصيت ادرار آوري مي‌تواند به شکستن سنگ کليه و مثانه کمک کند و سوزش و زخم‌هاي مجاري ادراري را التيام بخشد.

اجزاء فراورده: خيار‌سبز، کدو، خيارچنبر، خارخسک، رازيانه، انيسون، کرفس

نحوه اثر دارو از ديد طب سنتي: مفتح، مفتت سنگ، جالي، محلل، مدر

مزاج کلي دارو: معتدل مايل به سرد

منع مصرف: در خونريزي شديد و زخم‌هاي گوارشي ممنوع است.

اين دارو مي‌تواند باعث کاهش قند يا فشارخون شود. در نتيجه مبتلايان به قند خون يا فشارخون بالا در حين مصرف اين دارو اين دو مورد را کنترل کنند.

مشورت با پزشک قبل از مصرف دارو به ويژه در موارد وجود خون در ادرار يا احتباس حاد ادرار يا احتباس ادرار ناشي از کاهش عملکرد قلب يا کليه و هيدرونفروز حالب‌ها و تعيين محل و اندازه سنگ ضروري است.

عوارض جانبي: مي‌تواند در بعضي افراد باعث بروز نفخ و دل درد شود که در اين صورت بهتر است دارو را از مقدار کم شروع کنند و به تدريج دوز دارو را بالا ببرند تا بدن به آن عادت کند.

ممکن است باعث يبوست شود. همچنين، ممکن است باعث افزايش خونريزي حيض شود.

دستور مصرف: براي هر بار مصرف (روزها نيم‌ساعت پيش از صبحانه، و شب‌ها پيش از خواب)، يک قاشق غذاخوري (يا يک کيسه) از پودر را در يک‌ونيم ليوان آب به مدت 10 دقيقه با حرارت ملايم بجوشانند تا يک ليوان از آن باقي بماند. سپس، دارو را صاف کرده و تا گرم است ميل کنند.

تداخلات دارويي: افراد مصرف کننده داروهاي کاهنده قند و فشارخون، پودر مفتت را با فاصله از داروهاي شيميايي مصرف کنند.

مصرف در حاملگي و شيردهي: در بارداري ممنوع است. در شيردهي تنها تحت نظر پزشک مصرف شود.

نکات قابل توصيه: جهت دفع سنگ کليه و مثانه، در صورت تجويز پودر مفتت و کپسول مفتت، لازم است روز نخست از پودر مدرّ و روز بعد از پودر مفتت و کپسول آن استفاده شود. در بيماران ديابتي و زنان باردار و در صورت وجود سنگ در حالب يا مجراي آلت و بروز حبس بول، دارو با نظر پزشک معالج و با احتياط مصرف شود. حداکثر طول درمان 3 ماه است و در صورت نياز مدتي قطع شده و دوباره تجويز شود.

منابع:

1. عقيلي خراساني، مخزن الادويه، تهران: انتشارات باورداران، 2001
2. ابن سينا، قانون في الطب، جلد 1، بيروت: انتشارات العلامي، 2005
3. عقيلي خراساني، خلاصه الحکمه، جلد2، قم: اسماعيليان، چاپ: اول، 1385
4. مصطفى نورانى. دائرة المعارف بزرگ طب اسلامى. قم: فخر دين، 1388.