پودر نزله گرم/pudr-e nazle-garm/ 

شکل دارويي: نقيع

موارد مصرف: نافع در نزله‌هاي گرم، سرفه‌هاي خشک، اسهال همراه با نزله، مغلظ ماده و مغري حلق

توضيحات: ترشحات مغز که در طب سنتي با عنوان نزله ناميده مي‌شوند ممکن است به هر بخشي از بدن ريزش کنند. براي مثال، ريزش اين ترشحات به گلو باعث سرفه و به روده باعث اسهال مي‌شود. بنابراين تغليظ اين مواد مي‌تواند مانع ريزش آن و درمان بيماري‌هاي ناشي از ريزش نزله شود و اين کار با کمک اجزاي اين ترکيب که خاصيت اصلي آن‌ها تغليظ ترشحات مغز است اتفاق مي‌افتد.

زعفران: مُغَرّى و منضج و محلل و مصلح عفونت خلط بلغمى و مانع و حافظ آن از تغيير و فساد است. داراي قوت قابضه و مقوى جوهر روح حيواني و جگر و احشا و آلات تنفس است.

گل‌سرخ: مقوى قُوى و ارواح و مفرح و ملطف و جالى و مسهل و مسكن صفرا و بلغم رقيق و قابض است و داراي حرافت و تلخي و قبض و اندكي شيرينى‏ است. آشاميدن آن جهت تقويت قلب و ريه و معده و جگر و کليه و امعا و رحم و مقعد و رفع نفث الدم مفيد بوده و آشاميدن آب آن رافع خفقان حار و غشي و ضعف قلب و حابس اسهالات حار است. ‏

صمغ عربي: مُغَرى و ملين صدر و قابض و مقوى معده و امعا و مانع ريختن مواد به سينه و رافع حدت و نكابت ادويه حاده و اسهال صفراوى و جهت درد سينه و سرفه و قرحه ريه و خشونت حلق و قصبه ريه و سينه و تصفيه صوت و منع انصباب مواد نزلي به سينه مفيد و معين بر اخراج نفث بوده و جهت اسهال و سحج (خراشيدگي) امعا مجرب است. ‏

تخم خشخاش: در دوم سرد و در اول تر و مخدر و منوم و منضج مواد رقيق صفراوى و قابض شكم‏ است.

رب السوس: منضج اخلاط غليظه و مركبه و نرم كننده سينه و حلق و مسهل رطوبات و غاسل اعضاى باطني و مقوى اعصاب است. جهت ربو و خشونت سينه و سوزش آن و حلق و نكوئي آواز و ضيق‌النفس و بيماري‌هاي ريه و كبد و مثانه و التهاب معده و انواع سرفه مفيد است.

نشاسته: رادع و قابض و مغرى است. آشاميدن مطبوخ آن قاطع نفث الدم و خشونت حلق و سرفه حار و درد سينه و سل و قطع اسهال بطن است و حريره آن مانع نزول نوازل به سينه مي‌باشد.

کتيرا: مغرى و با تجفيف كمي و شكننده حدت ادويه حاده و مغلظ خون و مواد رقيق و ملين صلابات و به‌سبب غرويت و تليين و ازلاقى كه دارد مسكن لذع و حدت اخلاط و ادويه حاده مشروبه از امعا و مقوى فعل آن‌هاست. آشاميدن آن با ادويه مناسب، مقوى امعا و مسكن لذع و قرحه آن و گويند مسهل مره صفرا و بلغم لزج است.‏ بدل آن در تغريه و غير آن صمغ عربى است.

در مجموع، اين ترکيب باعث تقويت امعا و منع ريزش نزله به مخاطات داخلي مانند مخاط حلق و معده و امعا مي‌شود در نتيجه از تکرار آسيب ناشي از نزله در مخاط جلوگيري مي‌کند و به همين دليل به‌طور غيرمستقيم به ترميم زخم روده و رفع سرفه ناشي از نزله کمک مي‌کند.

اجزاء فراورده: زعفران، گل‌سرخ، صمغ عربي، خشخاش، رب السوس، نشاسته، کتيرا

نحوه اثر دارو از ديد طب سنتي: ملطف، جالي، مغري، قابض، رادع، منضج، مغلظ مواد رقيق، مبرد، مجفف

مزاج کلي دارو: معتدل مايل به سردي

منع مصرف: حساسيت به زعفران.

عوارض جانبي: مصرف دراز مدت آن موجب تبريد و تغليظ مفرط است، زيرا اين دارو به صورت ملايم، مبرّد و مغلّظ مواد دماغي است. اين دارو براي نزله حار و داراي حدت و سرفه به مدت دو هفته تجويز شود و براي درمان ذرب دماغي نزلي طبق دستور پزشک معالج مصرف شود.

مصرف درازمدت دارو، ممکن است باعث يبوست يا سردرد شود.

دستور مصرف: هر 8 ساعت، يك قاشق مرباخوري با يك فنجان آب خنك ميل شود.

تداخلات دارويي: تاکنون گزارش نشده است.

مصرف در حاملگي و شيردهي: در بارداري ممنوع است. در شيردهي تنها تحت نظر پزشک مصرف شود.

نکات قابل توصيه: از اين دارو مي‌توان براي درمان ذرب دماغي بهره برد. در صورت شدت علايم نزله گرم (شامل خارش گلو، سعال يابس و صورت برافروخته) پودر نزله گرم را مي‌توان به همراه پودر زکام تجويز کرد.

منابع:

1. عقيلي خراساني، مخزن الادويه، تهران: انتشارات باورداران، 2001
2. ابن سينا، قانون في الطب، جلد 1، بيروت: انتشارات العلامي، 2005
3. عقيلي خراساني، خلاصه الحکمه، جلد2، قم: اسماعيليان، چاپ: اول، 1385